Wat is de Method of Levels?

Een andere manier van luisteren die minder vraagt en vaak meer oplevert

“Method of Levels is the distillation of the effective element of all
successful therapies.”

- Timothy Carey

De Method of Levels sluit nauw aan bij hoe mensen van nature leren, veranderen en hun problemen oplossen. Het is een gespreksmethode binnen de psychotherapie waarbij we de kern pakken van waarom wat voor therapie dan ook werkt en dit direct en op een pure manier inzetten. Zonder verwachtingen, zonder oordeel en met onvoorwaardelijke aandacht en oprechte interesse voor de ander. De therapeut merkt verstoringen op en stelt vragen om de aandacht steeds te focussen op dat wat er langs komt. Alles wat er toe doet krijgt op deze manier in een gesprek de ruimte die nodig is. De cliënt wordt hierdoor steeds bewuster van wat er allemaal speelt en wat precies het probleem van het probleem is. Dit maakt dat hij/zij een ander perspectief erop kan krijgen; problemen worden vanuit een hoger (helikopterview) en/of lager niveau (voelen, zien en begrijpen, vandaar de ‘levels’) gezien. Met deze inzichten wordt het mogelijk voor de cliënt te zien hoe zij het zelfstandig verder aan kunnen pakken.

Voordelen voor cliënten

  • Aangezien je zo min mogelijk stuurt voelen mensen zich sneller veiliger en kunnen makkelijker de ruimte pakken voor hun eigen proces. Met als resultaat dat er relatief gezien minder gesprekken nodig zijn voor een cliënt om zelf weer verder te kunnen.

  • Een van de grootste uitdagingen voor hulpverleners is het loslaten van de neiging om te ‘helpen’ door te doen. MoL confronteert de professional met de natuurlijke impuls om richting te geven, advies te geven of symptomen te reduceren. In plaats daarvan vraagt MoL om vertraging, nieuwsgierigheid en vertrouwen in het vermogen van de cliënt om zelf tot inzicht en verandering te komen.

    Deze shift kan confronterend zijn: wat als ‘niets doen’ juist het krachtigste is dat je kunt bieden?

  • Je hoeft niet eerst een uitgebreide probleemanalyse, diagnose, of behandelplan te maken voordat je kunt beginnen. Je kun direct aan de slag met wat er bij de cliënt op dat moment speelt.
    ➡ Minder administratie
    ➡ Meer focus op het gesprek zelf
    ➡ Flexibiliteit om te werken met wat zich aandient in het moment

  • MoL neemt de druk van verantwoordelijkheid voor het oplossen van het probleem van je schouders. Jij hoeft niet te weten wat de juiste uitkomst is. Je hoeft geen ‘goede antwoorden’ te geven. Je faciliteert een proces van zelfontdekking. Dit kan:
    ➡ Werkdruk en stress verlagen
    ➡ Overbetrokkenheid helpen voorkomen
    ➡ Morele stress verminderen (je doet niets ‘tegen’ je waarde in)

  • MoL is gebouwd op het idee van perceptuele controle: mensen proberen in balans te blijven met wat voor hen belangrijk is. Ook als hulpverlener heb je eigen controleniveaus - bv. de behoefte om nuttig te zijn, structuur te bieden of spanning te verminderen in een gesprek. Met de MoL word je je hier bewuster van, want:

    • in plaats van ingrijpen, leer je verstoringen opmerken

    • je laat je cliënt bepalen wat er toe doet

    Dit vraagt zelfreflectie en biedt ook persoonlijke groei

  • Omdat je niet constant aan het plannen, sturen of analyseren bent, ontstaat er een andere vorm van aanwezigheid. Het gesprek is meer gelijkwaardig en levend. Veel behandelaars ervaren dit als:

    • Menselijker

    • Minder belastend

    • Meer in lijn met hun oorspronkelijke motivatie om in de zorg te werken

  • De methodiek erkent dat hulpverleners niet verantwoordelijk zijn voor het oplossen van het probleem van de cliënt, maar wel voor het creëren van een ruimte waarin reflectie en verandering mogelijk worden.

    Deze benadering kan helpen om emotionele belasting en werkdruk te verminderen, en terug te keren naar een houding van open, niet-oordelende aanwezigheid - precies wat veel hulpverleners in de kern drijft.

  • In plaats van dat de hulpverlener oplossingen aandraagt of stuurt, wordt de cliënt gestimuleerd om zélf te onderzoeken wat er speelt. De regie ligt bij de cliënt:

    • Zij bepalen het onderwerp, tempo en richting van het gesprek

    • Ze leren hun eigen waarneming en ervaring serieus te nemen

    Dit vergroot het gevoel van regie.

  • MoL gebruikt wat de cliënt op dat moment denkt, voelt of ervaart als ingang. Er zijn geen vragenlijsten of uitgebreide analyses nodig. De methode kan meteen worden ingezet, ook bij cliënten die moeilijk over hun verleden praten of therapie moe zijn.

    Hierdoor voelt MoL vaak toegankelijk, direct en verlichtend.

  • Omdat de hulpverlener zo weinig mogelijk stuurt en vooral opmerkt wat er opvalt, voelen cliënten zich vaak echt gezien en begrepen. Zelfs als het onduidelijk is wat er precies aan de hand is, ontstaat ruimte voor ontdekking en verwerking.

    Dit kan op zich al stress verlagen en herstel bevorderen.

  • MoL is niet gebonden aan een specifieke diagnose (transdiagnostisch). Het kan worden ingezet bij onder andere:

    • Angst, depressie, burn-out

    • Keuzestress of identiteitsvragen

    • Verliesverwerking

    • Gedragsproblemen of motivatieverlies

    Omdat het uitgaat van hoe we als mens in de kern werken, is het breed toepasbaar

  • Doordat de cliënt zélf doorziet en ervaart wat er speelt, komen duurzame veranderingen tot stand. MoL gaat dus niet over ‘symptoombestrijding’, maar over structureel herstel.

    Hierdoor is de kans groter dat veranderingen blijvend zijn

Method of Levels is niet slechts een techniek, maar een uitnodiging tot een fundamenteel andere manier van kijken naar hoe mensen werken in de kern en wat hen helpt om uit psychisch lijden te komen. Het vraagt om moed, aanwezigheid en bereidheid tot zelfonderzoek. Voor de hulpverlener betekent het dat elk gesprek ook een kans is tot eigen groei: in het loslaten van controle, het verdiepen van contact, en het herontdekken van vertrouwen in het proces van de ander.

De Method of Levels biedt cliënten een respectvolle, effectieve en empowerende manier om grip te krijgen op problemen waar ze tegenaan lopen. In plaats van aanpassing aan oplossingen van buitenaf of symptoomreductie, ondersteunt MoL authentieke, duurzame verandering van binnenuit.

Voordelen voor professionals

“Het is niet de therapeut die het oplost, maar de cliënt die zichzelf begint te begrijpen.”

Samengevat

In andere therapieën


Jij stuurt, analyseert en behandelt

De klacht staat centraal

Je bent verantwoordelijk voor het plan

Verandering is doelgericht

Je werkt met protocollen of modellen

 

In Method of Levels


Jij volgt, bevraagt en faciliteert


Verkenning van alles wat er op dat moment is, staat centraal

De cliënt heeft de regie


Verandering ontstaat vanzelf

Je werkt met aandacht in het moment

Het onderscheid van de Method of Levels ten opzichte van andere therapieën is niet alleen inhoudelijk of theoretisch, maar raakt ook direct aan de ervaring en rol van de behandelaar zelf. MoL vraagt namelijk om een fundamenteel andere manier van aanwezig zijn in het gesprek